Hạ sốt theo kinh nghiệm dân gian
Có nhiều nguyên nhân gây sốt như: Do vi rút, nhiễm trùng, cảm nắng, tiêm chủng, mọc răng… Ngoài ra, do đặc điểm địa lý ở Việt Nam, bệnh sốt xuất huyết thường xuyên xảy ra, đặc biệt là vào những tháng giao mùa như hiện nay. Do đó, nắm được các phương pháp hạ sốt là điều cần thiết đặc biệt là biết kết hợp các phương pháp này sẽ giúp chúng ta bình tĩnh xử trí sốt cho người bệnh nhất là với trẻ em.
Sốt là phản ứng có lợi của cơ thể nhằm chống lại tác nhân gây bệnh. Nhưng sốt sẽ trở nên bất lợi khi thân nhiệt quá cao hoặc kéo dài. Trên thực tế không hiếm trường hợp người bệnh đã dùng tân dược hạ sốt đủ liều, bồi phụ đầy đủ dịch thể và điện giải nhưng thân nhiệt vẫn không thuyên giảm. Lúc này chúng ta có thể mạnh dạn phối hợp sử dụng một trong những bài thuốc dân gian có tác dụng thanh nhiệt hạ sốt sau đây:
Bài thuốc số 1: Lá cỏ nhọ nồi lượng vừa đủ, rửa sạch, ngâm dung dịch thuốc tím như ngâm rau sống rồi giã nát lấy nước cốt cho người bệnh uống (liều lượng tùy theo lứa tuổi, người lớn ít nhất là 200 ml), còn bã đắp lên thóp (với trẻ nhỏ) hoặc đắp vào huyệt bách hội (giao điểm của đường trục dọc qua giữa đầu với đường nối hai đỉnh vành tai khi gấp vành tai áp sát vào đầu, sờ vào đó có một khe hõm nhỏ), và dũng tuyền - ở lòng bàn chân, tại điểm nối 2/5 trước và 3/5 sau của đoạn nối đầu ngón chân thứ 2 (ngón trỏ) và điểm giữa bờ sau gót chân, trong chỗ lõm ở gan bàn chân (với người lớn).
Bài thuốc số 2: Lá cỏ bợ lượng vừa đủ, rửa và ngâm sạch rồi giã nát vắt lấy nước cốt uống, liều lượng tùy lứa tuổi, người lớn mỗi lần uống 200 ml, mỗi ngày 2 lần.
Bài thuốc số 3: Thân cây chuối non một đoạn dài chừng 40 cm, ngâm rửa sạch rồi bóc bỏ bẹ già bên ngoài, thái vụn, giã nát, vắt lấy nước cốt uống.
Bài thuốc số 4: Lá tre non 20g, lá dâu non 20g, lá sắn dây 20g, sắc lấy nước uống.
Bài thuốc số 5: Rễ cây chuối tiêu 500g ngâm rửa sạch, muối ăn 30g, hai thứ giã nát rồi đắp lên các huyệt trung đình (ở chỗ hai bờ sườn gặp nhau làm thành một góc nhọn), cưu vĩ (ở điểm nối 7/8 (7 phần 8) dưới và 1/8 trên của đoạn nối rốn và huyệt trung đình) và cự khuyết (ở điểm nối 6/8 dưới và 2/8 trên của đoạn nối rốn và huyệt trung đình). Khi bã thuốc khô thì lại thay thuốc mới cho đến khi thân nhiệt trở về bình thường.
Bài thuốc số 6: Gừng tươi 10g, hành củ 10g, rau mùi 10g, trứng gà 2 quả luộc chín bỏ lòng đỏ lấy lòng trắng. Các vị thuốc đem hấp chín, gói vào túi vải rồi chườm khắp toàn thân cho đến khi mồ hôi vã ra một chút là thân nhiệt sẽ hạ. Bài thuốc này dùng cho những người bị sốt cao do cảm cúm mà không có mồ hôi (cảm mạo phong hàn)...
Bài số 7: Hành củ tươi và lá kinh giới tươi lượng vừa đủ, đem giã nát rồi chia đắp lên chóp mũi vài lần trong ngày.
Bài số 8: Thanh hao 10g, hành củ 3 củ, gừng tươi 10g, giun đất 7 con. Tất cả đem giã nát hòa với cồn 70% thành dạng hồ rồi dán vào thóp trước, 5 đến 10 phút thay thuốc 1 lần. Chuyên dùng cho trẻ sơ sinh sốt cao và có thể có co giật.
Bài số 9: Sài hồ, kinh giới, tía tô, bạc hà mỗi thứ 20 - 50g, sắc trong 5 phút rồi bỏ bã, chế thêm nước lạnh, dùng khăn mềm thấm dịch thuốc lau toàn thân trong 15 phút. Chuyên dùng cho trẻ em sốt cao do ngoại cảm.
Ngoài ra chúng ta có thể dùng rượu cao độ hoặc cồn 70% thấm vào khăn mềm rồi lau hốc nách, lòng bàn tay, lòng bàn chân và dọc cột sống để hạ sốt cho bệnh nhân.
Thạc sỹ Hoàng Khánh Toàn